To ważniejsze niż myślisz! Co kod kreskowy mówi o produkcie?
Iwona Karczmarczyk
17.04.2023
Mało kto zwraca uwagę na kod kreskowy. Najczęściej przypominamy sobie o jego istnieniu wtedy, gdy podczas skanowania przy kasie okaże się niewyraźny i musimy biec wymienić produkt, zanim zirytują się pozostałe osoby w kolejce.
Jednak z kodu kreskowego można dowiedzieć się kilku interesujących rzeczy. Przeczytaj o tym więcej w naszym artykule!
Czym w ogóle jest kod kreskowy i do czego służy?
Kod kreskowy, nazywany też paskowym, to graficzne przedstawienie wybranych informacji o produkcie, na którym dany kod się znajduje.
Kod kreskowy składa się z sekwencji białych i czarnych pasków o 1, 2 lub 3 różnych szerokościach, ułożonych pionowo obok siebie. Pod paskami kodu znajdują się dodatkowo cyfry lub – rzadziej – cyfry i inne znaki.
Szerokość, kolor i liczba pasków umożliwia skanowanie kodu kreskowego laserem i identyfikowanie konkretnego produktu. W sklepach służą one głównie do skanowania przy kasie i tworzenia rachunku do zapłacenia przez klienta.
Kody kreskowe można wykorzystać jednak na wiele innych sposób: do inwentaryzacji produktów, przyjmowania zamówień na sklep itp.
Jak się czyta kod kreskowy?
Co jest zawarte w kodzie kreskowym produktu? Wbrew pozorom zawiera on wiele istotnych informacji.
Pochodzenie produktu – Informację o pochodzeniu produktów reprezentują 2 lub 3 pierwsze cyfry kodu. Przykładowo, produkty pochodzące z Polski, opatrzone są kodami rozpoczynającymi się od liczby 590.
Pochodzenie nie musi jednak być krajem produkcji. Może to być równie dobrze miejsce, gdzie siedzibę ma np. dystrybutor, rozlewnia czy pakowalnia.
Kod producenta – To sekcja cyfr, która pozwala zidentyfikować, kto wyprodukował dany towar.
Kod produktu – Kod produktu służy do jego identyfikacji asortymentu i jest inny dla każdego rodzaju towaru – np. jogurt truskawkowy będzie miał inny kod produktu niż jogurt wiśniowy tej samej firmy.
Cyfra kontrolna – Ostatnia cyfra kodu kreskowego to cyfra kontrolna, która wyliczona jest na podstawie pozostałych cyfr i potwierdza prawidłowość kodu.
Jakie kody kreskowe mają Polska i inne kraje?
Pierwsze 2 lub 3 cyfry kodu kreskowego określają kraj pochodzenia produktu. Oto kody kreskowe niektórych państw:
- 590 – kody kreskowe z Polski
- od 000 do 019, od 050 do 139 – kody kreskowe z USA
- od 500 do 509 – kody kreskowe z Wielkiej Brytanii
- od 400 do 440 – kody kreskowe z Niemiec
- od 300 do 379 – kody kreskowe z Francji
- od 800 do 839 – kody kreskowe z Włoch
- od 840 do 849 – kody kreskowe z Hiszpanii
- od 460 do 469 – kody kreskowe z Rosji
- 481 – kody kreskowe z Białorusi
- 482 – kody kreskowe z Ukrainy
- 599 – kody kreskowe z Węgier
- 380 – kody kreskowe z Bułgarii
- 383 – kody kreskowe ze Słowenii
- 385 – kody kreskowe z Chorwacji
Czy kod kreskowy jest obowiązkowy?
Gdy widzisz w sklepie produkty bez kodów kreskowych, wydają Ci się one podejrzane? Niepotrzebnie! Umieszczanie kodów kreskowych na produktach nie jest obowiązkowe. Większość producentów korzysta z tego rozwiązania z uwagi na liczne zalety, jakie zapewnia, jednak zrezygnowanie z niego nie jest niezgodne z przepisami.
Są jednak informacje, które obowiązkowo muszą znaleźć się na produkcie. To m.in.:
- W przypadku produktów spożywczych – wartości odżywcze
- W przypadku produktów spożywczych – informacja o alergenach
- Data minimalnej trwałości
- Waga lub pojemność
- Nazwa produktu
- Skład
Jeśli na opakowaniu produktu brakuje tych informacji, warto skontaktować się z producentem, by wyjaśnić sytuację lub zgłosić ją do UOKiK.